Wniosek o zabezpieczenie spadku (art 633 - 639 k.p.c.)

W myśl art. 633 k.p.c. wniosek o zabezpieczenie spadku właściwość sądu określa się według miejsca położenia rzeczy należących do spadkodawcy. Jest to wyjątek od ogólnej zasady właściwości w sprawach z zakresu prawa spadkowego, wyrażonej w art. 628 tj.

„Do czynności w postępowaniu spadkowym, które należą do zakresu działania sądów, wyłącznie właściwy jest sąd ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, a jeżeli jego miejsca zamieszkania w Polsce nie da się ustalić, sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część (sąd spadku). W braku powyższych podstaw sądem spadku jest sąd rejonowy dla m. st. Warszawy”

Powszechnie przyjmuje się, ze podstawę dla tego wyjątku uzasadnia niecierpiący zwłoki charakter sprawy jakim jest zabezpieczenie spadku.

Pamiętajmy, ze zasięg postępowania sądu w przedmiotowej sprawie jest ograniczony wyłącznie do rzeczy pozostających do chwili otwarcia spadku we władaniu spadkodawcy, które znajdują się w okręgu tego sądu. Dlatego też, w przypadku gdy rzeczy należące do zmarłego znajdują się w okręgach kilku sądów, do zabezpieczenia spadku właściwe będą wszystkie te sądy.

Postępowanie o zabezpieczenie spadku może być przeprowadzone niezależnie od tego, czy toczy się lub czy w przyszłości ma być wytoczone inne postępowanie dotyczące tego samego spadku.

Do obowiązków Sądu, który w tym przypadku nie jest sądem spadku zgodnie z art. 628, należy powiadomienie sądu spadku o dokonaniu takiego zabezpieczenia oraz o jego uchyleniu i zmianie. Zawiadomienie takie następuje poprzez przesłanie stosownego odpisu postanowienia wydanego w tym przedmiocie, przy czym, jeżeli środki zabezpieczenia nie są określone w postanowieniu, należy o tych środkach poinformować osobno. Do postanowienia o dokonaniu zabezpieczenia dołącza się również protokół obejmujący spis majątku.

Zwięzły i szczegółowy tryb postępowania w sprawach unormowanych w art. 633-638 reguluje stosowne rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 1 października 1991 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania przy zabezpieczaniu spadku i sporządzaniu spisu inwentarza (Dz. U. Nr 92, poz. 411).

Ogólnie przyjmuje się, że ów spadek zabezpiecza się, gdy z jakiejkolwiek przyczyny realne jest naruszenie rzeczy lub praw pozostałych po spadkodawcy, zwłaszcza przez usunięcie, uszkodzenie, zniszczenie albo nieusprawiedliwione nim rozporządzanie.
Do środków zabezpieczenia należą:
- spisanie majątku ruchomego i oddanie go pod dozór,
- złożenie do depozytu,
- ustanowienie zarządu tymczasowego,
- ustanowienie dozoru nad nieruchomością.

Zastosowanie jednego z tych środków nie wyłącza zastosowania innych, równocześnie lub kolejno. Dopuszczalne są też inne środki zabezpieczenia spadku, jeżeli wymaga tego rodzaj rzeczy lub praw objętych zabezpieczeniem.
Zabezpieczenia spadku sąd dokonuje na wniosek lub z urzędu. Wniosek może zgłosić każdy, kto uprawdopodobni, że jest spadkobiercą, zapisobiercą lub uprawnionym do zachowku, a ponadto wykonawca testamentu, współwłaściciel rzeczy, współuprawniony co do praw pozostałych po spadkodawcy, wierzyciel mający pisemny dowód należności przeciwko spadkodawcy oraz właściwy urząd skarbowy. Składając stosowny wniosek, wnioskodawca powinien twierdzenia, że majątkowi grozi naruszenie rzeczy lub praw pozostałych po spadkodawcy.

Z urzędu sąd dokonuje zabezpieczenia wyłącznie, gdy poweźmie wiadomość, że spadkobierca jest nieznany, nieobecny lub nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych i nie ma przedstawiciela ustawowego.
Wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu spadku i o spisie inwentarza sąd zleca komornikowi lub innemu organowi.
Wniosek powinien odpowiadać ogólnym warunkom pisma procesowego

Zgodnie z art. 49 ust. 1 pkt 2 u.k.s.c. od wniosku takiego pobierana jest opłata stała w kwocie 50 zł.

WZÓR

Warszawa, dnia ………… r.

Sąd Rejonowy
dla Warszawy …………
w Warszawie
Wydział … Cywilny

Wnioskodawca: ……………, zam. ……………………
Uczestnik: …………………, zam. ……………………

Wniosek o zabezpieczenie spadku


Wnoszę o:
I. Zabezpieczenie spadku po ………………, zamieszkałym w …… przy ul. ……… zmarłym tamże w dniu …………… r. przez spisanie i oddanie pod dozór majątku ruchomego należącego do spadku, znajdującego się w …………………….
II. Zlecenie Komornikowi Sądu Rejonowego dla …………… w …………… wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu spadku.

Uzasadnienie

………………, zamieszkiwał ostatnimi czasy w …………… przy ul. ………
Zmarł tamże w dniu ………………… r., nie pozostawiając po sobie testamentu, jego spadkobiercami ustawowymi są wnioskodawca ……………… oraz przysposobieni syn ………… i córka ……………… z trzeciego małżeństwa z ………………….
Dowód:
odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy
odpis skrócony aktu urodzenia wnioskodawcy ………
postanowienie Sądu Rejonowego dla ………… w …………… o przysposobieniu ……… sygn. akt ............................
postanowienie Sądu Rejonowego dla ………… w …………… o przysposobieniu ……… sygn. akt ............................
Spadek po zmarłym ……………… składa się z nieruchomości położonej w ………… przy ul. …………… oraz z majątku ruchomego, na który składają się: przedmioty należące do osobistego użytku zmarłego, przedmioty będące wyposażeniem domu, różne antyki oraz inne przedmioty.
Według informacji, które uzyskałem, przysposobiony syn zmarłego ………… szuka nabywców na niektóre z przedmiotów wchodzących w skład spadku, m.in. na kolekcję obrazów. Z informacji które posiadam wynika też, że niektóre z przedmiotów zostały już sprzedane.
Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia, proszę o rozpatrzenie niniejszego wniosku bez zbędnej zwłoki.
……………………
Załączniki:
1. odpisy wniosku
2. odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy
3. odpis skrócony aktu urodzenia wnioskodawcy
4. odpis postanowienia Sądu Rejonowego dla …………… w …………… o przysposobieniu ……………sygn. akt ....................................
5. odpis postanowienia Sądu Rejonowego dla …………… w …………… o przysposobieniu ……………sygn. akt ....................................
6. odpisy załączników.