Szukaj na tym blogu

sobota, 31 grudnia 2011

Szczęśliwego Nowego Roku 2012 !!!

Jako jednoosobowa redakcja bloga "Salus populi suprema lex esto" życzę wszystkim miłośnikom i czytelnikom, spełnienia marzeń i celów jakie przed sobą postawicie.

czwartek, 29 grudnia 2011

Wniosek o zabezpieczenie spadku (art 633 - 639 k.p.c.)

W myśl art. 633 k.p.c. wniosek o zabezpieczenie spadku właściwość sądu określa się według miejsca położenia rzeczy należących do spadkodawcy. Jest to wyjątek od ogólnej zasady właściwości w sprawach z zakresu prawa spadkowego, wyrażonej w art. 628 tj.

„Do czynności w postępowaniu spadkowym, które należą do zakresu działania sądów, wyłącznie właściwy jest sąd ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, a jeżeli jego miejsca zamieszkania w Polsce nie da się ustalić, sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część (sąd spadku). W braku powyższych podstaw sądem spadku jest sąd rejonowy dla m. st. Warszawy”

Powszechnie przyjmuje się, ze podstawę dla tego wyjątku uzasadnia niecierpiący zwłoki charakter sprawy jakim jest zabezpieczenie spadku.

Pamiętajmy, ze zasięg postępowania sądu w przedmiotowej sprawie jest ograniczony wyłącznie do rzeczy pozostających do chwili otwarcia spadku we władaniu spadkodawcy, które znajdują się w okręgu tego sądu. Dlatego też, w przypadku gdy rzeczy należące do zmarłego znajdują się w okręgach kilku sądów, do zabezpieczenia spadku właściwe będą wszystkie te sądy.

Postępowanie o zabezpieczenie spadku może być przeprowadzone niezależnie od tego, czy toczy się lub czy w przyszłości ma być wytoczone inne postępowanie dotyczące tego samego spadku.

Do obowiązków Sądu, który w tym przypadku nie jest sądem spadku zgodnie z art. 628, należy powiadomienie sądu spadku o dokonaniu takiego zabezpieczenia oraz o jego uchyleniu i zmianie. Zawiadomienie takie następuje poprzez przesłanie stosownego odpisu postanowienia wydanego w tym przedmiocie, przy czym, jeżeli środki zabezpieczenia nie są określone w postanowieniu, należy o tych środkach poinformować osobno. Do postanowienia o dokonaniu zabezpieczenia dołącza się również protokół obejmujący spis majątku.

Zwięzły i szczegółowy tryb postępowania w sprawach unormowanych w art. 633-638 reguluje stosowne rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 1 października 1991 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania przy zabezpieczaniu spadku i sporządzaniu spisu inwentarza (Dz. U. Nr 92, poz. 411).

Ogólnie przyjmuje się, że ów spadek zabezpiecza się, gdy z jakiejkolwiek przyczyny realne jest naruszenie rzeczy lub praw pozostałych po spadkodawcy, zwłaszcza przez usunięcie, uszkodzenie, zniszczenie albo nieusprawiedliwione nim rozporządzanie.
Do środków zabezpieczenia należą:
- spisanie majątku ruchomego i oddanie go pod dozór,
- złożenie do depozytu,
- ustanowienie zarządu tymczasowego,
- ustanowienie dozoru nad nieruchomością.

Zastosowanie jednego z tych środków nie wyłącza zastosowania innych, równocześnie lub kolejno. Dopuszczalne są też inne środki zabezpieczenia spadku, jeżeli wymaga tego rodzaj rzeczy lub praw objętych zabezpieczeniem.
Zabezpieczenia spadku sąd dokonuje na wniosek lub z urzędu. Wniosek może zgłosić każdy, kto uprawdopodobni, że jest spadkobiercą, zapisobiercą lub uprawnionym do zachowku, a ponadto wykonawca testamentu, współwłaściciel rzeczy, współuprawniony co do praw pozostałych po spadkodawcy, wierzyciel mający pisemny dowód należności przeciwko spadkodawcy oraz właściwy urząd skarbowy. Składając stosowny wniosek, wnioskodawca powinien twierdzenia, że majątkowi grozi naruszenie rzeczy lub praw pozostałych po spadkodawcy.

Z urzędu sąd dokonuje zabezpieczenia wyłącznie, gdy poweźmie wiadomość, że spadkobierca jest nieznany, nieobecny lub nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych i nie ma przedstawiciela ustawowego.
Wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu spadku i o spisie inwentarza sąd zleca komornikowi lub innemu organowi.
Wniosek powinien odpowiadać ogólnym warunkom pisma procesowego

Zgodnie z art. 49 ust. 1 pkt 2 u.k.s.c. od wniosku takiego pobierana jest opłata stała w kwocie 50 zł.

WZÓR

Warszawa, dnia ………… r.

Sąd Rejonowy
dla Warszawy …………
w Warszawie
Wydział … Cywilny

Wnioskodawca: ……………, zam. ……………………
Uczestnik: …………………, zam. ……………………

Wniosek o zabezpieczenie spadku


Wnoszę o:
I. Zabezpieczenie spadku po ………………, zamieszkałym w …… przy ul. ……… zmarłym tamże w dniu …………… r. przez spisanie i oddanie pod dozór majątku ruchomego należącego do spadku, znajdującego się w …………………….
II. Zlecenie Komornikowi Sądu Rejonowego dla …………… w …………… wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu spadku.

Uzasadnienie

………………, zamieszkiwał ostatnimi czasy w …………… przy ul. ………
Zmarł tamże w dniu ………………… r., nie pozostawiając po sobie testamentu, jego spadkobiercami ustawowymi są wnioskodawca ……………… oraz przysposobieni syn ………… i córka ……………… z trzeciego małżeństwa z ………………….
Dowód:
odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy
odpis skrócony aktu urodzenia wnioskodawcy ………
postanowienie Sądu Rejonowego dla ………… w …………… o przysposobieniu ……… sygn. akt ............................
postanowienie Sądu Rejonowego dla ………… w …………… o przysposobieniu ……… sygn. akt ............................
Spadek po zmarłym ……………… składa się z nieruchomości położonej w ………… przy ul. …………… oraz z majątku ruchomego, na który składają się: przedmioty należące do osobistego użytku zmarłego, przedmioty będące wyposażeniem domu, różne antyki oraz inne przedmioty.
Według informacji, które uzyskałem, przysposobiony syn zmarłego ………… szuka nabywców na niektóre z przedmiotów wchodzących w skład spadku, m.in. na kolekcję obrazów. Z informacji które posiadam wynika też, że niektóre z przedmiotów zostały już sprzedane.
Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia, proszę o rozpatrzenie niniejszego wniosku bez zbędnej zwłoki.
……………………
Załączniki:
1. odpisy wniosku
2. odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy
3. odpis skrócony aktu urodzenia wnioskodawcy
4. odpis postanowienia Sądu Rejonowego dla …………… w …………… o przysposobieniu ……………sygn. akt ....................................
5. odpis postanowienia Sądu Rejonowego dla …………… w …………… o przysposobieniu ……………sygn. akt ....................................
6. odpisy załączników.

piątek, 16 grudnia 2011

USTAWA - Skarga na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu ...



USTAWA z dnia 17 czerwca 2004 r.
o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U.2004.179.1843)

Art. 1. 1. Ustawa reguluje zasady i tryb wnoszenia oraz rozpoznawania skargi strony, której prawo do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki zostało naruszone na skutek działania lub bezczynności sądu lub prokuratora prowadzącego lub nadzorującego postępowanie przygotowawcze.
2. Przepisy ustawy stosuje się odpowiednio, gdy na skutek działania lub bezczynności sądu albo komornika sądowego doszło do naruszenia prawa strony do przeprowadzenia i zakończenia bez nieuzasadnionej zwłoki sprawy egzekucyjnej lub innej sprawy dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego.

Art. 2. 1. Strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego (przewlekłość postępowania).
1a. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do postępowania przygotowawczego.
2. Dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd, w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty albo czynności podjętych przez prokuratora prowadzącego lub nadzorującego postępowanie przygotowawcze w celu zakończenia postępowania przygotowawczego lub czynności podjętych przez sąd lub komornika sądowego w celu przeprowadzenia i zakończenia sprawy egzekucyjnej albo innej sprawy dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.

Art. 3. Uprawnionym do wniesienia skargi jest:
1) w postępowaniu w sprawach o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe - strona;
2) w postępowaniu w sprawach o wykroczenia - strona;
3) w postępowaniu w przedmiocie odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary - strona lub wnioskodawca;
4) w postępowaniu karnym - strona oraz pokrzywdzony, nawet jeśli nie jest stroną;
5) w postępowaniu cywilnym - strona, interwenient uboczny i uczestnik postępowania;
6) w postępowaniu sądowo-administracyjnym - skarżący oraz uczestnik postępowania na prawach strony;
7) w postępowaniu egzekucyjnym oraz w innym postępowaniu dotyczącym wykonania orzeczenia sądowego - strona oraz inna osoba realizująca swoje uprawnienia w tym postępowaniu.

Art. 4. 1. Sądem właściwym do rozpoznania skargi jest sąd przełożony nad sądem, przed którym toczy się postępowanie.
1a. Jeżeli skarga dotyczy przewlekłości postępowania przed sądem rejonowym i sądem okręgowym - właściwy do jej rozpoznania w całości jest sąd apelacyjny.
1b. Jeżeli skarga dotyczy przewlekłości postępowania przed sądem okręgowym i sądem apelacyjnym - właściwy do jej rozpoznania w całości jest sąd apelacyjny.
2. Jeżeli skarga dotyczy przewlekłości postępowania przed sądem apelacyjnym lub Sądem Najwyższym - właściwy do jej rozpoznania jest Sąd Najwyższy.
3. Jeżeli skarga dotyczy przewlekłości postępowania przed wojewódzkim sądem administracyjnym lub Naczelnym Sądem Administracyjnym - właściwy do jej rozpoznania jest Naczelny Sąd Administracyjny.
4. Sądem właściwym do rozpoznania skargi dotyczącej przewlekłości postępowania egzekucyjnego lub innego postępowania dotyczącego wykonania orzeczenia sądowego jest sąd okręgowy, w którego okręgu prowadzona jest egzekucja lub wykonywane są inne czynności, a gdy egzekucja lub inne postępowanie dotyczące wykonania orzeczenia sądowego prowadzone jest w dwu lub więcej okręgach - sąd, w okręgu którego dokonano pierwszej czynności.
5. Jeżeli skarga dotyczy przewlekłości postępowania przygotowawczego, właściwy do jej rozpoznania jest sąd przełożony nad sądem, który byłby właściwy rzeczowo do rozpoznania sprawy.

Art. 5. 1. Skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiła przewlekłość postępowania, wnosi się w toku postępowania w sprawie.
2. Skargę składa się do sądu, przed którym toczy się postępowanie.
3. Skargę dotyczącą przewlekłości postępowania egzekucyjnego lub innego postępowania dotyczącego wykonania orzeczenia sądowego wnosi się do sądu, o którym mowa w art. 4 ust. 4.
4. Skargę dotyczącą przewlekłości postępowania przygotowawczego wnosi się do prokuratora prowadzącego lub nadzorującego to postępowanie.

Art. 6. 1. Skarga powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego.
2. Skarga powinna ponadto zawierać:
1) żądanie stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie, której skarga dotyczy;
2) przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie.
3. Skarga może zawierać żądanie wydania sądowi rozpoznającemu sprawę albo prokuratorowi prowadzącemu lub nadzorującemu postępowanie przygotowawcze zalecenia podjęcia w wyznaczonym terminie odpowiednich czynności oraz zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej, o której mowa w art. 12 ust. 4.

Art. 7. Sąd lub prokurator, do którego wniesiono skargę, przedstawia ją niezwłocznie sądowi właściwemu wraz z aktami sprawy, w której toczy się postępowanie.

Art. 8. 1. Sąd rozpoznaje skargę w składzie trzech sędziów.
2. W sprawach nieuregulowanych w ustawie do postępowania toczącego się na skutek skargi sąd stosuje odpowiednio przepisy o postępowaniu zażaleniowym obowiązujące w postępowaniu, którego skarga dotyczy.

Art. 9. 1. Skargę niespełniającą wymagań przewidzianych w art. 6 ust. 2 sąd właściwy do jej rozpoznania odrzuca bez wzywania do uzupełnienia braków.
2. Sąd odrzuca skargę wniesioną przez nieuprawnionego albo niedopuszczalną na podstawie art. 14.

Art. 10. 1. Sąd właściwy do rozpoznania skargi zawiadamia o toczącym się postępowaniu Skarb Państwa - prezesa tego sądu, którego działanie lub bezczynność według twierdzeń skarżącego spowodowało przewlekłość postępowania, doręczając mu odpis skargi.
2. Jeżeli skarga dotyczy przewlekłości postępowania prowadzonego przez komornika sądowego, sąd zawiadamia komornika oraz Skarb Państwa - prezesa tego sądu rejonowego, przy którym działa komornik, doręczając im odpis skargi.
2a. Jeżeli skarga dotyczy przewlekłości postępowania przygotowawczego, sąd właściwy zawiadamia Skarb Państwa - prokuratora przełożonego nad prokuratorem prowadzącym lub nadzorującym postępowanie przygotowawcze, doręczając mu odpis skargi.
3. Skarbowi Państwa oraz komornikowi, w razie zgłoszenia udziału w sprawie, przysługują prawa strony w zakresie rozpoznania skargi.

Art. 11. Sąd wydaje orzeczenie w terminie dwóch miesięcy, licząc od daty złożenia skargi.

Art. 12. 1. Skargę niezasadną sąd oddala.
2. Uwzględniając skargę, sąd stwierdza, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiła przewlekłość postępowania.
3. Na żądanie skarżącego lub z urzędu sąd zaleca podjęcie przez sąd rozpoznający sprawę co do istoty albo przez prokuratora prowadzącego lub nadzorującego postępowanie przygotowawcze odpowiednich czynności w wyznaczonym terminie, chyba że wydanie zaleceń jest oczywiście zbędne. Zalecenia nie mogą wkraczać w zakres oceny faktycznej i prawnej sprawy.
4. Uwzględniając skargę, sąd na żądanie skarżącego przyznaje od Skarbu Państwa, a w przypadku skargi na przewlekłość postępowania prowadzonego przez komornika - od komornika, sumę pieniężną w wysokości od 2 000 złotych do 20 000 złotych.
5. W przypadku przyznania sumy pieniężnej od Skarbu Państwa, wypłaty dokonuje:
1) sąd prowadzący postępowanie, w którym nastąpiła przewlekłość postępowania - ze środków własnych tego sądu;
2) prokuratura okręgowa, w której okręgu prowadzone jest postępowanie przygotowawcze, w którym nastąpiła przewlekłość postępowania, a w odniesieniu do postępowań przygotowawczych prowadzonych przez wydziały zamiejscowe Biura do Spraw Przestępczości Zorganizowanej Prokuratury Krajowej - właściwa prokuratura apelacyjna - ze środków własnych tych prokuratur.
6. W sytuacji przyznania sumy pieniężnej w przypadku, o którym mowa w art. 4 ust. 1a, wypłaty dokonuje sąd okręgowy, a w przypadku, o którym mowa w art. 4 ust. 1b, wypłaty dokonuje sąd apelacyjny - ze środków własnych tego sądu.

Art. 13. 1. Odpis orzeczenia uwzględniającego skargę dotyczącą przewlekłości postępowania sądowego sąd doręcza prezesowi właściwego sądu. Prezes sądu, któremu doręczono orzeczenie, jest obowiązany do podjęcia czynności nadzoru przewidzianych w ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070, z późn. zm.).
2. Odpis orzeczenia uwzględniającego skargę dotyczącą przewlekłości postępowania prowadzonego przez komornika sąd doręcza Ministrowi Sprawiedliwości.
3. Odpis orzeczenia uwzględniającego skargę dotyczącą przewlekłości postępowania przygotowawczego sąd doręcza prokuratorowi przełożonemu nad prokuratorem prowadzącym lub nadzorującym postępowanie przygotowawcze. Prokurator, któremu doręczono odpis orzeczenia, jest obowiązany do podjęcia czynności nadzoru przewidzianych w przepisach ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz. U. z 2008 r. Nr 7, poz. 39, z późn. zm.).

Art. 14. Skarżący może wystąpić z nową skargą w tej samej sprawie po upływie 12 miesięcy, a w postępowaniu przygotowawczym, w którym stosowane jest tymczasowe aresztowanie, oraz w sprawie egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego - po upływie 6 miesięcy, od daty wydania przez sąd orzeczenia, o którym mowa w art. 12.

Art. 15. 1. Strona, której skargę uwzględniono, może w odrębnym postępowaniu dochodzić naprawienia szkody wynikłej ze stwierdzonej przewlekłości od Skarbu Państwa albo solidarnie od Skarbu Państwa i komornika.
2. Postanowienie uwzględniające skargę wiąże sąd w postępowaniu cywilnym o odszkodowanie lub zadośćuczynienie, co do stwierdzenia przewlekłości postępowania.

Art. 16. Strona, która nie wniosła skargi na przewlekłość postępowania zgodnie z art. 5 ust. 1, może dochodzić - na podstawie art. 417 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.) - naprawienia szkody wynikłej z przewlekłości, po prawomocnym zakończeniu postępowania co do istoty sprawy.

Art. 17. 1. Skarga podlega stałej opłacie w wysokości 100 złotych.
2. Jeśli skargę wniosło kilka osób, każda z nich uiszcza opłatę oddzielnie; jeżeli została uiszczona jedna opłata bez odpowiedniego wskazania, uznaje się, że wniosła ją osoba wymieniona jako pierwsza w skardze.
3. Uwzględniając lub odrzucając skargę, sąd z urzędu zwraca uiszczoną od niej opłatę.

Art. 18. 1. W okresie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy osoby, które przed tym dniem złożyły skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (zwanego dalej „Trybunałem”), zarzucając naruszenie prawa do rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie, o którym mowa w art. 6 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284, z 1995 r. Nr 36, poz. 175, 176 i 177, z 1998 r. Nr 147, poz. 962 oraz z 2003 r. Nr 42, poz. 364), mogą wnieść skargę o stwierdzenie przewlekłości postępowania na podstawie przepisów niniejszej ustawy, jeżeli skarga do Trybunału została wniesiona w toku postępowania, którego ona dotyczy, i o ile Trybunał nie wydał postanowienia w przedmiocie dopuszczalności skargi.
2. Skarga wniesiona w trybie ust. 1 powinna wskazywać datę wniesienia skargi do Trybunału.
3. Właściwy sąd niezwłocznie zawiadamia ministra właściwego do spraw zagranicznych o skargach wniesionych w trybie, o którym mowa w ust. 1.

Art. 19. Ustawa wchodzi w życie po upływie miesiąca od dnia ogłoszenia.

Skrócenie wykonywania niektórych środków karnych

Przedmiotowe zwolnienie dotyczy środków karnych o charakterze terminowym określonych w art. 39 k.k. takich jak:
- pozbawienie praw publicznych,
- zakaz zajmowania określonego stanowiska,
- wykonywania określonego zawodu,
- prowadzenia określonej działalności,
- zakaz prowadzenia pojazdów
orzekanych zgodnie z art. 43 § 1 k.k. na okres od roku do 10 lat.

Do przesłanek zastosowania art. 84 k.k. zaliczamy następujące przypadki:
1) sprawca przestrzegał porządku prawnego w okresie stosowania środka karnego,
2) środek ten stosowany był co najmniej przez połowę okresu, na jaki go orzeczono, nie krócej jednak niż przez rok co samo przez się wyklucza jego zastosowanie do kar orzeczonych właśnie na okres jednego roku.

Ustawodawca przyjął założenie, że wypełnienie tych przesłanek może dać podstawę do uznania, iż zachodzą pozytywne prognozy kryminologiczne w zakresie osiągnięcia indywidualno-prewencyjnego celu jakim był środek karny.

Pamiętajmy jednak, że ustawodawca wykluczył możliwość zwolnienia sprawcy od zakazu prowadzenia pojazdów, orzeczonego na podstawie art. 42 § 2, tzn. orzeczonego w stosunku do sprawcy, który dopuścił się przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia, określonego w art.
- 173 – katastrofa komunikacyjna,
- 174 – sprowadzenia zagrożenia katastrofą komunikacyjną,
- 177 – wypadek komunikacyjny,
- 355 § 2 – wojskowy wypadek komunikacyjny jeżeli jego następstwem jest śmierć lub ciężki uszczerbek na zdrowiu osoby w nim uczestniczącej.

Powszechnie w orzecznictwie i w praktyce sądowej przyjmuje się, że obwarowanie to jest uzasadnione koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa w ruchu, któremu sprawca mógłby ponownie zagrażać. Zwolnienie sprawcy od zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych jest wykluczone także wtedy, gdy zakaz został orzeczony na podstawie art. 42 § 3 (śmierć lub ciężki uszczerbek na zdrowiu innej osoby).

Ponadto art. 84 k.k. nie jest dopuszcza uznania za wykonany, środka karnego polegającego na zakazie:
- wykonywania wszelkich lub określonych stanowisk,
- wykonywania wszelkich lub określonych zawodów,
- wykonywania działalności związanych z wychowaniem, edukacją, leczeniem małoletnich lub opieką nad nimi.


WZÓR
Wniosek o uznanie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych za wykonany



……………, dnia ……………………… r.
Sąd Rejonowy w ………………….
Wydział ………………………

Skazany: ………………………………

Sygn. akt ………………

WNIOSEK
o uznanie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych za wykonany

Na mocy art. 84 § 1 k.k. wnoszę o uznanie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, orzeczony wobec mnie na okres ……… lat wyrokiem Sądu Rejonowego w ……… z dnia …………… r., sygn. akt …………, za czyn określony w art. 177 § 2 k.k., za wykonany.

Uzasadnienie

Przywoływanym wyrokiem, orzeczono wobec mnie środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres … lat. Środek ten wykonywany jest w stosunku do mnie od chwili zatrzymania prawa jazdy, tj. od ……… r. Obecnie minęło ………… roku wykonywania tego środka i tym samym spełnione zostały formalne przesłanki określone w art. 84 § 1 kk.

Od chwili popełnienia tego przestępstwa nieumyślnego nie naruszyłem porządku prawnego, nie popełniałem wykroczeń oraz przestępstw ani też nie naruszyłem żadnych norm prawnych z innych dziedzin.

Jestem żonaty i utrzymuję dwójkę dzieci. Jestem też jedynym żywicielem rodziny.

Pracuję poza miejscem zamieszkania i możliwość dojazdu do pracy własnym samochodem znacznie ułatwiłaby mi życie.

Z tych powodów wnoszę jak na wstępie.

……………………


WZÓR 2
Klasyczne postanowienie w przedmiocie uznania środka karnego za wykonany
Sygn. akt …………………

POSTANOWIENIE

Dnia ………….. r.
Sąd Rejonowy dla ……………… w ………, Wydział … Karny w składzie:
Przewodniczący: …………………
Protokolant: …………………
po rozpoznaniu na posiedzeniu
w sprawie ………………
skazanego za popełnienie przestępstwa z art. 177 § 2 k.k.
z wniosku obrońcy skazanego
w przedmiocie uznania środka karnego za wykonany
na podstawie art. 84 § 1 k.k. w zw. z art. 39 pkt 3 k.k.

postanawia

uznać za wykonany środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych orzeczony wobec skazanego ………… wyrokiem Sądu Rejonowego dla ………… w …………… z dnia …………… r., sygn. …………….
Uzasadnienie

Skazanego …………………… wyrokiem Sądu Rejonowego dla …………… w ………… z dnia …………… r., sygn. …………… uznano za winnego popełnienia przestępstwa z art. 177 § 2 k.k. i orzeczono mu między innymi środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres …… lat. Skazany dokument prawa jazdy zwrócił w dniu ……………… r.
Wniosek obrońcy skazanego o uznanie środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych za wykonany należało uznać za zasadny.

Zgodnie z art. 84 § 1 kk sąd może po upływie połowy okresu, na który orzeczono środki karne wymienione w trybie art. 39 pkt 1-3, uznać je za wykonane, jeżeli skazany przestrzegał porządku prawnego, a środek karny był w stosunku do niego wykonywany przynajmniej przez rok. Środek karny był wobec skazanego wykonywany już przez ponad …… lata. Ponadto po wydaniu wyroku skazany nie wszedł w konflikt z prawem, w miejscu zamieszkania cieszy się pozytywną opinią. Ze względów rodzinnych oraz zawodowych możliwość prowadzenia pojazdów mechanicznych przez skazanego jest mu niewątpliwie bardzo potrzebna.
Mając powyższe na względzie uwzględniono wniosek obrońcy skazanego i uznano orzeczony skazanemu środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych za wykonany.
……………

środa, 14 grudnia 2011

Środek zapobiegawczy - tymczasowe aresztowanie



Tymczasowe aresztowanie jest chyba najczęściej stosowanym środkiem zapobiegawczym. Jego zastosowanie jest możliwe wyłącznie w przypadku, gdy zostaną spełnione wszystkim ogólne przesłanki do stosowania środków zapobiegawczych dookreślone w art. 249 k.p.k.

W art. 249 § 1 k.p.k. określa podstawowe cele dla stosowania środków zapobiegawczych oraz główną przesłankę ich stosowania. Zgodnie z zapisem przywołanego przepisu, można stosować tymczasowe aresztowanie tylko wtedy, gdy zebrane dowody wskazują na duże prawdopodobieństwo, że oskarżony popełnił przestępstwo. Przesłanka ta będzie badana w pierwszej kolejności, gdyż jeżeli okoliczność ta będzie budzić zastrzeżenia czy też wątpliwości, to inne okoliczności związane ze stosowaniem tego czy też innych środków zapobiegawczych stracą na znaczeniu. Zajmując się tematyką tymczasowego aresztowania, należy mieć na względzie, że w zależności od etapów postępowania kwestia prawdopodobieństwo popełnienia czynu będzie stopniowana aż do uznania winy w wyroku. Do momentu merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy nigdy nie będzie gwarancji co do tego, że oskarżony popełnił przestępstwo, aczkolwiek zebrane dowody powinny dawać świadectwo graniczące z pewnością (wyrokiem SA w Warszawie z dnia 1 czerwca 2009 r., sygn. II AKa 98/09, LexPolonica nr 2083473)

Stosowanie środków zapobiegawczych charakteryzuje się, przede wszystkim, próbą zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania, a tylko wyjątkowo, także zapobiegnięcie popełnieniu przez oskarżonego nowego ciężkiego przestępstwa. Nie jest konieczne aby cele te występowały łącznie, ale przynajmniej jedna z nich musi wystąpić i musi być realna, a nie pozorna.

W każdej sprawie może występować obawa nieprawidłowego toku postępowania ale nie oznacza to, że można i należy stosować środki zapobiegawcze. Za zastosowaniem takich środków przemawiać będzie zachowanie oskarżonego, który np.
- nie stawia się na wezwania,
- stara się zatrzeć ślady lub zniszczyć dowody,
- nakłania świadków do składania fałszywych zeznań,
- oddala się z miejsca zamieszkania,
a tym samym daje powody do uznania, że prawidłowy tok jest (lub będzie) zakłócony i w konsekwencji zbliża się do stosowania względem siebie środków zapobiegawczych.

Przy stosowaniu środków zapobiegawczych należy uwzględnić następujące uwarunkowania ustawowe:
1) mogą być one stosowane w postępowaniu przygotowawczym tylko względem osoby, wobec której wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów,
2) przed ich zastosowaniem należy przesłuchać oskarżonego, chyba że jest to z jakichś przyczyn utrudnione lub niemożliwe,
3) środki zapobiegawcze w postępowaniu przygotowawczym stosuje prokurator (poza tymczasowym aresztowaniem), a w postępowaniu jurysdykcyjnym - sąd,
4) na postanowienie prokuratora w przedmiocie stosowania środków zapobiegawczych (na ich zastosowanie i niezastosowanie) przysługuje stronom zażalenie do sądu rejonowego, w którego okręgu prowadzone jest postępowanie,
5) oskarżony w każdym czasie może składać wnioski o zmianę lub uchylenie stosowanego względem niego środka zapobiegawczego,
6) środki zapobiegawcze mogą być stosowane także w czasie zawieszenia postępowania w sprawie,
7) środki zapobiegawcze mogą być stosowane aż do rozpoczęcia odbywania kary
Tymczasowe aresztowanie wiąże się z pozbawieniem oskarżonego wolności na czas określony, ale o wydłużonym terminie. Z tego też względu postępowanie karne, poza ogólnymi wymaganiami dotyczącymi stosowania środków zapobiegawczych, stosowanie tego środka obwarował dodatkowymi wymaganiami:
- areszt tymczasowy, niezależnie od stadium postępowania, zgodnie z art. 250 k.p.k. stosuje wyłącznie sąd
- wprowadza względne i bezwzględne zakazy stosowania tymczasowego aresztowania (zajrzyjcie do art. 257 oraz 259 k.p.k.),
- określa zasady postępowania z tymczasowo aresztowanym, osobami pozostającymi pod jego opieką i jego mieniem (art. 260, 261 oraz 262 k.p.k.),
4) ogranicza stosowanie tymczasowego aresztowania w czasie (art. 263 k.p.k.).

Jak już wspomniałem powyżej, organem jedynie właściwym do orzekania w przedmiocie tymczasowego aresztowania jest sąd. W postępowaniu przygotowawczym orzeka o tym sąd rejonowy na wniosek prokuratora. Właściwym miejscowo będzie sąd rejonowy, w którego okręgu prowadzone jest postępowanie, ale w wypadkach niecierpiących zwłoki także inny sąd rejonowy może podjąć się tego zadania (post. SA w Katowicach z dnia 28 listopada 2007 r., II AKz 808/2007, LexPolonica nr 2089064). Wniosek prokuratora o zastosowanie tymczasowego aresztowania musi być wniesiony na piśmie i spełniać wymagania pisma procesowego. Pamiętajcie, że w wspomnianym wniosku prokurator nie powinien ograniczyć się wyłącznie do samego żądania zastosowanie tego środka, ale powinien wskazać okoliczności uzasadniające je oraz dowody na ich poparcie (wyrok SA we Wrocławiu z dnia 23 maja 2007 r., II AKz 239/2007, LexPolonica nr 1598548).

W myśl art. 263 § 1 k.p.k. sąd rejonowy, stosując tymczasowe aresztowanie, oznacza jego termin na okres nie dłuższy niż 3 miesiące. Sąd pierwszej instancji właściwy do rozpoznania sprawy (rejonowy lub okręgowy) może jednakże dokonać przedłużenia tymczasowego aresztowania w postępowaniu przygotowawczym na okres ponad 3 miesięcy, ale nie dłuższy niż 12 miesięcy (łącznie) - art. 263 § 2 k.p.k.
Łącznie, okres stosowania tymczasowego aresztowania do chwili wydania wyroku przez sąd pierwszej instancji, zgodnie z art. 263 § 3 k.p.k., nie może przekroczyć 2 lat. Jeżeli środek ten został zastosowany dopiero w postępowaniu sądowym, czas jego trwania również nie może przekroczyć 2 lat
.
Są jednak wyjątki od opisanej powyżej zasady a okresy dla stosowania tymczasowego aresztowania nie są nieprzekraczalne. Zgodnie z zapisem art. 263 § 4 k.p.k. dozwolone jest przedłużenie stosowania tymczasowego aresztowania ponad okres 12 miesięcy w postępowaniu przygotowawczym i 2 lat w postępowaniu sądowym. W tym wypadku przedłużenia tego okres dokonuje sąd apelacyjny, w którego okręgu prowadzi się postępowanie. Wniosek taki składa sąd, przed którym toczy się postępowanie w pierwszej instancji, a w postępowaniu przygotowawczym - właściwy prokurator bezpośrednio przełożony wobec prokuratora prowadzącego lub nadzorującego ów śledztwo. Wniosek sądu musi mieć formę postanowienia i, podobnie jak wniosek prokuratora, zawierać uzasadnienie ze wskazaniem okoliczności dla których go złożono. Wniosek ten powinien być złożony najpóźniej na 14 dni prze upływem terminu dotychczasowego terminu. Termin przedłużenie tymczasowego aresztowania ustalany jest w tym wypadku indywidualnie przez sąd apelacyjny ale każdorazowo nie dłuższy niż 6 miesięcy.

Sąd apelacyjny może przedłużyć okres tymczasowego aresztowania tylko wówczas, gdy konieczność taka powstała w związku z (263 § 4 k.p.k.):
- zawieszeniem postępowania karnego,
- czynnościami zmierzającymi do ustalenia potwierdzenia tożsamości oskarżonego,
- przedłużającą się obserwacją psychiatryczną oskarżonego,
- przedłużającym się opracowywaniem opinii biegłego,
- wykonywaniem czynności dowodowych w sprawie o szczególnej zawiłości lub poza granicami kraju,
- celowym przewlekaniem postępowania przez oskarżonego,
- innymi, istotnymi przeszkodami, których usunięcie jest niemożliwe.

Orzeczenie w przedmiocie tymczasowego aresztowania i przedłużenia jego okresu musi zapaść w formie postanowienia. W postępowaniu przygotowawczym sąd orzeka w tej sprawie na posiedzeniu, a w postępowaniu jurysdykcyjnym na rozprawie lub na posiedzeniu.

Udział oskarżonego w posiedzeniu jest konieczny w razie stosowania tymczasowego aresztowania, gdyż powinien on być przez sąd przesłuchany. Jeżeli jednak ukrywa się lub jest poza granicami kraju, decyzja o zastosowaniu tymczasowego aresztowania zapada bez jego udziału.

Każde uzasadnienie postanowienia o stosowaniu środka zapobiegawczego powinno zawierać wskazanie dowodów świadczących o popełnieniu przez niego czynu oraz przytoczenie okoliczności wskazujących na istnienie podstawy i konieczności zastosowania tego środka zapobiegawczego. Ponadto, w przypadku wnioskowania o tymczasowe aresztowanie należy wyjaśnić, dlaczego nie wystarczające jest zastosowanie wobec oskarżonego innego środka zapobiegawczego. Uzasadnienie postanowienia powinno być sporządzone na piśmie wraz z postanowieniem. Oczywiście od takiego postanowienia oskarżonemu służy zażalenie.

Orzekając w przedmiocie tymczasowego aresztowania, sąd może orzec ów środek bezwarunkowo lub warunkowo. W myśl art. 257 § 2 k.p.k. stosując tymczasowe aresztowanie, sąd może zastrzec, że środek ten ulegnie zmianie z chwilą złożenia w wyznaczonym terminie np. poręczenia majątkowego (266 k.p.k.). Do momentu jego złożenia utrzymywany jest ów środek, który upada wraz ze złożeniem poręczenia, bez konieczności wydawania dodatkowego postanowienia.

Zgodnie z zapisami art. 254 § 1, 2 i 3 k.p.k., oskarżonemu w każdym czasie przysługuje prawo do składania wniosków o uchylenie lub zmianę środka zapobiegawczego, który powinien być rozpoznany przez prokuratora lub sąd, z chwilą wniesienia aktu oskarżenia do sądu, w nieprzekraczalnym terminie 3 dni (§ 1). Oskarżonemu zażalenie na postanowienie w przedmiocie wniosku przysługuje tylko wówczas, gdy wniosek został złożony po upływie co najmniej 3 miesięcy od dnia wydania postanowienia w przedmiocie tymczasowego aresztowania dotyczącego tego samego oskarżonego (§ 2). Zażalenie na postanowienie sądu rozpoznaje ten sam sąd w składzie trzech sędziów (§ 3).

WZÓR
Klasyczne postanowienie o przedłużeniu tymczasowego aresztowania


Sygn. akt ……………

POSTANOWIENIE

Dnia …………… r.
Sąd Rejonowy ………………… w …………… Wydział ……… Karny w składzie:
Przewodniczący: …………………………
Protokolant: ……………
z udziałem ………… Prokuratora Prokuratury …………………… w …………
po rozpoznaniu w sprawie ……………………
podejrzanego o popełnienie przestępstwa z art. …………… k.k.
z wniosku Prokuratora|
w przedmiocie przedłużenia tymczasowego aresztowania

postanawia

na podstawie art. 249 § 1 k.p.k. i art. 258 § 1 pkt 1 i 2 oraz § 2 k.p.k. przedłużyć tymczasowe aresztowanie wobec podejrzanego …………., ur. …………… r. w ……………, zastosowane postanowieniem Sądu Rejonowego ……………………… w ……… z dnia ………… r., sygn. …………, na okres następnych …… (słownie: ……) miesięcy, tj. do dnia ………… r.

Uzasadnienie
……………


WZÓR 2
Klasyczne postanowienie o zastosowaniu tymczasowego aresztowania


Sygn. akt …………

POSTANOWIENIE

Dnia …………………… r.
Sąd Rejonowy dla ……………… w ……… Wydział … Karny w składzie:
Przewodniczący: …………
Protokolant: ……………
z udziałem …………… Prokuratora Prokuratury Rejonowej …………… w …………
po rozpoznaniu w sprawie ………………
oskarżonego o przestępstwo z art. ……………………………
z urzędu
w przedmiocie zastosowania tymczasowego aresztowania

postanawia

na podstawie art. 249 k.p.k. i art. 258 § 1 pkt 2 oraz § 2 k.p.k. oraz ……… k.p.k. zastosować wobec oskarżonego ……………, ur. ……………… r. w ………… środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania na okres … (słownie: ………) miesięcy, tj. do dnia ………… r., umieszczając go w ……… w ………….

Uzasadnienie
…………………

WZÓR 3
Wniosek pokrzywdzonego o zastosowanie tymczasowego aresztowania wobec podejrzanego


Tłuchowo, dnia …………… r.

Do
Prokuratora Rejonowego w …………
Pokrzywdzony: ………………
zam. w ………………
Sygn. akt …………………

WNIOSEK
o wystąpienie do sądu o zastosowanie wobec ……………,
podejrzanego o przestępstwo określone w ………… k.k.,
tymczasowego aresztowania


Uzasadnienie
……………………

poniedziałek, 12 grudnia 2011

Pismo procesowe (126 k.p.c.)



Znakomicie wam znany art. 126 k.p.c. (mam nadzieję że tak naprawdę jest ) przedstawia ogólne warunki, którym musi odpowiadać każde pismo procesowe. Ponadto przepis ten wprowadza wyraźne rozdzielenie warunków pierwszego pisma procesowego i dalszych pism procesowych w sprawie.

W pierwszej kolejności pismo procesowe przede wszystkim musi określać podmioty postępowania, tj. sąd i strony (uczestników) postępowania. Oznaczenie sądu powinno nastąpić nie tylko przez wskazanie rodzaju sądu (rejonowy, okręgowy, apelacyjny, Sąd Najwyższy), ale także wydziału tego sądu. Określając sąd, należy podać jego siedzibę, oraz siedzibę wydziału, jeżeli różni się od siedziby sądu, w którym sprawa ma być (lub jest) rozpatrywana.

Strony czy też uczestników wskazuje się przez podanie ich imion, nazwisk lub nazw jeżeli to osoby prawne a także ich przedstawicieli ustawowych jeżeli występują. To samo odnosi się do występujących w sprawie pełnomocników procesowych.
W pierwszej kolejności na piśmie umieszcza się dane dotyczące podmiotu wnoszącego pismo, na drugim - strony przeciwnej lub wszystkich innych (poza wnioskodawcą) uczestników postępowania nieprocesowego. W przypadku wielopodmiotowości strony należy wskazać wszystkie podmioty stanowiące stronę. Wyjątkowo, gdy wielopodmiotowość występuje po stronie wnoszącej pismo, a wnoszone pismo nie jest pierwszym w sprawie, dopuszczalne jest wskazanie jedynie podmiotu wnoszącego pismo. Pierwsze pismo procesowe powinno zawierać ponadto bliższe dane dotyczące stron (uczestników) postępowania i wskazywać dokładnie ich adresy oraz adresy ewentualnych przedstawicieli ustawowych lub pełnomocników, tak aby sąd mógł się zawsze z tymi osobami porozumieć. W myśl postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2000 r. sygn. akt II CKN 1152/99, LexPolonica nr 345254 obowiązek oznaczenia miejsca zamieszkania lub siedziby stron będących przedsiębiorcami wpisanymi do rejestru sądowego oznacza powinność wskazania adresu podanego w rejestrze.
Określając rodzaj pisma wskazuje się nazwę, jaką takim pismom nadają przepisy postępowania cywilnego (pozew, wniosek, zażalenie, apelacja, skarga kasacyjna, skarga o wznowienie postępowania, powództwo wzajemne). Jednakże, gdy pismo procesowe nie ma nazwy szczególnej, można oznaczyć je jako „pismo procesowe”. W przypadkach gdy pierwszym pismem w sprawie jest pozew lub wniosek, w nazwie ów pisma należy dokreślić przedmiot postępowania, np. „pozew o rozwód”.
Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 1997 r., sygn. akt III CKN 289/97, LexPolonica nr 328332, w myśl art. 130 § 1 k.p.c., mylne oznaczenie pisma procesowego nie pociąga za sobą ujemnych skutków i sąd rozpatruje je zgodnie z jego treścią.
Pamiętajmy jednak, że zasada ta niestety nie obowiązują w odniesieniu do skargi kasacyjnej czy też skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Wówczas w myśl postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 26 sierpnia 1998 r., II CZ 71/98, LexPolonica nr 332533 wniesienie przez stronę - działającą przez adwokata lub radcę prawnego - zażalenia, a nie, jak należało, kasacji, nie może być potraktowane jako mylne oznaczenie środka odwoławczego.
Osnowa pisma procesowego dotyczy samej jego treści. Musi ona (osnowa) zawierać zawsze wniosek lub oświadczenie pochodzące od podmiotu wnoszącego pismo. Oświadczenia stwierdzające istnienie pewnych okoliczności muszą być poparte dowodami. Na stronie wnoszącej pismo spoczywa obowiązek wskazania dowodów pozwalających stwierdzić prawdziwość przytoczonych przez nią okoliczności. Przytaczanie okoliczności uzasadniających wniosek lub oświadczenie jest konieczne, gdy jest to nowy wniosek lub nowe oświadczenie oraz wówczas, gdy dotyczą one meritum sprawy.

Główna zasada przygotowywania pisma procesowego mówi, że dowody wskazuje się zawsze, gdy w piśmie procesowym powoływane są nowe okoliczności. Wówczas należy określić dokładnie, na jakie okoliczności powoływany jest dany dowód. Zasadniczo nie ma obowiązku przytaczania wszystkich znanych dowodów, a możliwość ich powołania istnieje aż do zamknięcia rozprawy w danej instancji (z pewnymi wyjątkami). W przypadkach wymienionych w ustawie na stronę nałożony został obowiązek wskazywania od razu tych wszystkich znanych jej dowodów, z których pragnie ona w postępowaniu skorzystać (prekluzja dowodowa).
Kolejnym istotnym warunkiem jest umieszczenie w piśmie procesowym podpisu osoby, która je wnosi, tj. strony, uczestnika postępowania albo ich przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika. Podpis musi zawierać nazwisko.
Bezwzględnie ów podpis musi być własnoręczny. Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia 1967 r., sygn. akt II PZ 22/67, LexPolonica nr 296239 nie może on zostać zastąpiony żadnym podpisem mechanicznym, tzw. faksymile.
Pismo procesowe na końcu powinno zawierać wszystkie załączniki, które strona składa do sądu, wraz z pismem procesowym. Chodzi tu przede wszystkim o podanie załączników składanych w oryginale (lub odpisie) celem uzupełnienia czy udowodnienia składanych w piśmie oświadczeń.
Pełnomocnictwo składa się do akt sprawy zgodnie z treścią art. 89 k.p.c. Wymaganie jego dołączenia do pisma wnoszonego przez pełnomocnika istnieje tylko wtedy, gdy jest to pierwsza czynność procesowa tego pełnomocnika lub gdy w procesie działał on uprzednio bez umocowania. Pełnomocnictwo może być składane w oryginale lub uwierzytelnionym odpisie.
WZÓR

……………, dnia ……………………

Do
Sądu Rejonowego
Wydział ……… Cywilny
w …………


Powód: ……………, zam. …………, ul. ……………
Pozwany: ……………, zam. …………, ul. ……………
Wartość przedmiotu sporu: …………… zł


POZEW o zapłatę ………………… zł


Wnoszę o:
1) zasądzenie od pozwanego …….., na moją rzecz, kwoty …….. zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia ………….. r. do dnia zapłaty;
2) zasądzenie od pozwanego, na moją rzecz, kosztów procesu według norm przepisanych;
3) nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności.
Ponadto wnoszę o:
4) przeprowadzenie rozprawy także w mojej nieobecności;
5) wezwanie na rozprawę świadków:
a) …………………, zam. …………………,
b) …………………, zam. …………………

Uzasadnienie

…………………………………………..

Tym uzasadniam wniosek o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności.
………………………….
Załączniki:
1) kserokopie listów z dnia
2) odpis pozwu.

czwartek, 8 grudnia 2011

Dochodzenie roszczeń majątkowych z przestępstw (art. 12 k.p.c. )

Kodeks postępowania cywilnego w myśl art. 12 k.p.c. przewiduje dwie możliwości dochodzenia roszczeń majątkowych wynikających z przestępstwa:
- poprzez proces cywilny,
- poprzez powództwo cywilne przed sądem karnym (tzw. postępowanie adhezyjne - art. 62-70 k.p.k.).

Dochodzenie roszczeń przed sądem karnym ma charakter fakultatywny dlatego też wytoczenie powództwa cywilnego w ramach procesu adhezyjnego nie będzie obligatoryjne a wybór drogi dochodzenia roszczenia zawsze należeć będzie do osoby uprawnionej.

Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 1971 r., sygn. akt V KRN 7/71, LexPolonica nr 306583, roszczenia niemajątkowe będące w związku z przestępstwem mogą być dochodzone wyłącznie w trybie postępowania cywilnego. W przypadku naruszenia dóbr osobistych, żądanie zaniechania bezprawnego działania lub usunięcie skutków naruszenia może być zgłoszone tylko w drodze procesu cywilnego.
W pewnych sytuacjach w postępowaniu karnym sąd również z urzędu może orzekać o odszkodowaniu pieniężnym na rzecz pokrzywdzonego. Ponieważ w tych wypadkach wytoczenie powództwa cywilnego nie jest wyłączone, możliwe jest zatem dochodzenie odszkodowania na drodze procesu cywilnego. Jednakże będzie to możliwe do momentu wydania przez sąd karny wyroku, jeśli sąd ten zasądził odszkodowanie z urzędu. Gdyby jednak odszkodowanie zasądzone przez sąd karny nie wyczerpało całości roszczeń pokrzywdzonego orzeczeniem wówczas zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z 28 lutego 1966 r., sygn. akt III CO 84/65 różnica może być dochodzona przed sądem cywilnym.

Dokonanie przez uprawnionego wyboru drogi dochodzenia roszczenia nie stoi na przeszkodzie skorzystaniu z drugiego postępowania, jeżeli sprawa nie została w całości w jednym postępowaniu rozstrzygnięta. Pamiętać jednak należy, że nie jest dopuszczalne dochodzenie tego samego roszczenia, co do którego zapadło już rozstrzygnięcie w jednym postępowaniu.

Zawiśnięcie sprawy w postępowaniu karnym na równi ze stanem sprawy w postępowaniu cywilnym stanowi przeszkodę procesową do rozpoznania roszczenia majątkowego przed sądem cywilnym. Również prawomocny wyrok zapadły w postępowaniu karnym co do powództwa cywilnego korzysta, tak jak wyrok cywilny, z powagi rzeczy osądzonej i wyłącza ponowne rozpoznanie sprawy w postępowaniu cywilnym.

Powództwo cywilne w postępowaniu karnym może być wytoczone wyłącznie przeciwko tej osobie, która jest oskarżona w procesie karnym oraz jeżeli istnieje bezpośredni związek dochodzonych w powództwie cywilnym roszczeń z zarzutami oskarżenia, będącego podstawą sprawy karnej. Jednakże kodeks postępowania karnego nie przewiduje możliwości wytoczenia w procesie karnym powództwa cywilnego przeciwko osobom, które razem z oskarżonym odpowiedzialne są wobec pokrzywdzonego za skutki czynu przestępnego. Roszczenia przeciwko takim osobom mogą być dochodzone jedynie przed sądem cywilnym.

środa, 7 grudnia 2011

Prejudycjalność prawomocnego skazującego wyroku karnego (wyroki wiążące)

Pamiętać należy, że moc wiążącą w postępowaniu cywilnym posiadają wyłącznie ustalenia co do popełnienia przestępstwa zawarte w prawomocnym wyroku skazującym. Sam kodeks postępowania cywilnego nie przyznał mocy wiążącej ustaleniom wyroku karnego w przypadku uniewinnienia oskarżonego. Związane jest to z tym, że pojęcie winy w rozumieniu prawa karnego nie jest tożsame z pojęciem winy w prawie cywilnym.

Tym samym sąd cywilny może więc samodzielnie badać, czy oskarżony - uniewinniony przez sąd karny - dopuścił się czynu, który powoduje jego odpowiedzialność za szkodę. Stwierdzenie braku winy nie wyłącza bowiem naruszenia prawa cywilnego, będącego podstawą roszczenia w postępowaniu cywilnym.

W myśl orzeczenie Sądu Najwyższego z 18 września 1969 r., II CR 308/69, LexPolonica nr 312145 wyrok uniewinniający jak i orzeczenie umarzające postępowanie, jako dokumenty urzędowe, mogą stanowić w postępowaniu cywilnym dowód, którego znaczenie sąd oceni według swobodnej oceny dowodów (art. 233 k.p.c.)tak jak każdy inny dowód.

Tym samym ustalenie przez sąd karny, że oskarżony dopuścił się czynu przestępnego, i jednoczesne ustalenie okoliczności wyłączających karalność (np. poprzez niepoczytalność sprawcy, obronę konieczną) nie stanowi ustalenia popełnienia przestępstwa, nie wiąże więc sądu cywilnego.

W razie uniewinnienia oskarżonego lub bezwarunkowego umorzenia postępowania karnego zebrany w postępowaniu karnym materiał może acz nie musi stanowić pomocniczy materiał dowodowy w postępowaniu cywilnym, ale w zasadzie tylko co do dowodów, których przeprowadzenie w postępowaniu cywilnym nie jest możliwe. Stanowisko to przedstawiono w:
1. orzeczeniu Sądu Najwyższego z 21 października 1966 r., sygn. akt II PR 423/66, LexPolonica nr 322826 - bez wezwania i przesłuchania świadków ze sprawy karnej sąd w sprawie cywilnej nie może czynić ustaleń na podstawie ich zeznań, nie dając wiary świadkom, których przesłuchał w sprawie cywilnej. Dokonanie ustaleń na podstawie zeznań świadków w sprawie karnej jest sprzeczne z przepisami prawa i stanowi uchybienie procesowe polegające m.in. na tym, że strony zostały pozbawione możności zadawania świadkom pytań.
2. orzeczeniu Sądu Najwyższego z 10 listopada 1966 r., sygn. akt II PR 269/66, LexPolonica nr 317696 - poważnym uchybieniem procesowym byłoby wydanie wyroku w sprawie cywilnej na podstawie zeznań świadków przesłuchanych w sprawie karnej bez ujawnienia treści tych zeznań w postępowaniu cywilnym i bez umożliwienia stronom ustosunkowania się do wyników tych zeznań.
3. orzeczeniu Sądu Najwyższego z 11 stycznia 2005 r., sygn. akt I PK 94/04, LexPolonica nr 382587 - oparcie ustaleń faktycznych na nieprawomocnym wyroku karnym skazującym, bez rozważenia dowodów przeprowadzonych w sprawie cywilnej i karnej, stanowi naruszenie art. 233 § 1 k.p.c.

Pamiętajmy również, że nie wiążą sądu w postępowaniu cywilnym wyroki karne umarzające postępowanie w sytuacji wyłączenia dopuszczalności postępowania karnego oraz wyroki warunkowo umarzające postępowanie karne gdyż nie są to wyroki skazujące.

Prejudycjalność prawomocnego skazującego wyroku karnego

W myśl przepisów postępowania cywilnego, poszkodowanemu przysługuje prawo dochodzenia roszczeń w drodze procesu cywilnego już po zapadnięciu wyroku karnego, skazującego oskarżonego. Wyrok karny wiąże wówczas w granicach określonych w art. 11 sąd cywilny. Moc wiążąca wyroku karnego w postępowaniu cywilnym odnosi się wyłącznie do ustaleń co do popełnienia przestępstwa, a więc tylko do ustaleń faktycznych.

Zgodnie z art. 11 k.p.c. istnienie wyroku karnego nie jest konieczną przesłanką rozstrzygnięcia sprawy cywilnej, ma natomiast wiążącą moc dowodową w zakresie zawartych w wyroku karnym ustaleń faktycznych, które mogą mieć znaczenie dla rozstrzygnięcia o cywilnoprawnych skutkach zdarzeń. Głównym celem tego rozwiązania jest wyeliminowanie potrzeby prowadzenia podwójnego postępowania dowodowego w celu ustalenia tych samych faktów w dwóch postępowaniach sądowych.

Stosując tą zasadę musimy pamiętać, że przyznanie mocy wiążącej ustaleniom wyroku karnego jest odstępstwem od zasady bezpośredniości i swobodnej oceny dowodów, a tym samym w pewnym stopniu od zasady niezawisłości sędziego w orzekaniu w sprawie cywilnej. Tym samym wykładnia art. 11 k.p.c. powinna być dokonywana w sposób ścisły, tak aby nie prowadziła do rozszerzenia zakresu okoliczności, które podlegają sprawdzeniu i ocenie przez sąd cywilny.

Moc wiążąca wyroku karnego w postępowaniu cywilnym w większości przypadków wchodzi w grę w sprawach odszkodowawczych. Pozostałe sprawy dotyczą przeważnie tematyki:
- rozwiązania stosunku pracy z winy pracownika,
- pozbawienie lub ograniczenie władzy rodzicielskiej,
- alimentów,
- rozwiązanie spółki.

Pamiętajcie jednak, że art. 11 odnosi się głównie do sytuacji, w których istnieje już prawomocny skazujący wyrok sądu karnego. Tak więc, gdy postępowanie karne nie zostało jeszcze wszczęte lub nie jest ukończone, a ustalenia wyroku karnego mogą mieć istotny wpływ na ocenę cywilnoprawnych skutków czynu sprawcy, w myśl art. 177 § 1 pkt 4 k.p.c. sąd cywilny w zasadzie powinien zawiesić postępowanie do czasu ukończenia sprawy karnej.

Zawieszenie postępowania cywilnego jest konieczne w tych wypadkach, gdy wyrok sądu karnego ma ściśle znaczenie prejudycjalne dla postępowania cywilnego. W pozostałych wypadkach kwestia celowości zawieszenia postępowania cywilnego zależy od oceny sądu cywilnego.

Dla pełnego wyjaśnienia kwestii zawieszenia postępowania proponuję zapoznać się z:

1. orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1968 r., sygn. akt I PZ 60/68, LexPolonica nr 325553,
2. wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 5 marca 1999 r., sygn. I PKN 610/98, LexPolonica nr 342565.