Skarga na orzeczenie referendarza sądowego – 398[22] – 398[23] k.p.c.

Jako że temat referendarza sądowego sprawił kilka problemów postanowiłem opisać ją w kilku zdaniach. Tym samym życzę miłej lektury ;)

Zgodnie z art. 47[1], referendarz sądowy może wykonywać czynności w postępowaniu cywilnym w wypadkach wskazanych w ustawie, przy czym w zakresie powierzonych mu czynności ma kompetencje sądu, chyba że ustawa stanowi inaczej. Ponieważ ta regułka za wiele nie mówi wymieńmy te czynności, którymi referendarz może się zajmować.
Referendarz sądowy posiadając swoje upoważnienie może:
1) orzekać o kosztach w zakresie ich wyliczenia według zasad określonych przez sąd zgodnie z art. 108,
2) orzekać o ustanowieniu albo odmowie ustanowienia z urzędu adwokata lub radcy prawnego w oparciu o art. 123 § 2,
3) wydawać zarządzenia o zwrocie złożonego pisma zgodnie z art. 130[5],
4) wydawać nakazy zapłaty w postępowaniu upominawczym oraz elektronicznym postępowaniu upominawczym (art. 353[1] § 2); dotyczy to również wydawania zarządzeń w tym postępowaniu (art. 497[1] § 3), z wyłączeniem możliwości orzekania o zabezpieczeniu (uchwała SN z 8 grudnia 2005 r., III CZP 108/05, LexPolonica nr 395131),
5) na podstawie art. 364 § 2 może orzekać o stwierdzeniu prawomocności orzeczenia,
6) wydawać europejskie nakazy zapłaty oraz zarządzenia w europejskim postępowaniu nakazowym (art. 505[16] § 2 i 3),
7) może wydawać zarządzenia w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń zgodnie z art. 505[22],
8) wykonywać czynności w elektronicznym postępowaniu upominawczym (art. 505[30]§ 1),
9) podejmować czynności w sprawach rejestrowych, o wpis w księdze wieczystej oraz w sprawach z zakresu prawa spadkowego - z wyłączeniem prowadzenia rozprawy, a w sprawach spadkowych także z wyłączeniem zabezpieczenia spadku oraz przesłuchania świadków testamentu ustnego (art. 509[1]),
10) może nadawać klauzuli wykonalności tytułom egzekucyjnym określonym w art. 777 § 1 pkt 1, 1[1], 3-6 i § 3, z wyłączeniem przypadków wymienionych w art. 778[1],787, 787[1], 788, 789 (art. 781 § 11),
11) wydawać postanowienia o stwierdzeniu wykonalności europejskiego nakazu zapłaty (art. 795[6] § 2),
12) wydawać zaświadczenia w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń (art. 795[8] § 2),
Poza przypadkami szczegółowo opisanymi w kodeksie postępowania cywilnego wyróżniamy również:
1) może decydować o zwrocie opłaty sądowej w oparciu o art. 82 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych,
2) ustalać należności wobec świadków, biegłych, tłumaczy i stron (art. 93 u.k.s.c.),
3) zwalniać od kosztów sądowych i innych czynności z tym związanych (art. 118 k.p.c. w zw. z art. 101-111 u.k.s.c.),
4) odraczać lub rozkładać na raty należności sądowych (art. 125 u.k.s.c.),
5) wykonywania czynności w sprawach o przyznanie kompensaty przysługującej ofiarom niektórych przestępstw umyślnych w myśl ustawy z 7 lipca 2005 r. o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw umyślnych.




Uprawnienie do wniesienia skargi przysługuje stronom i uczestnikom postępowania toczącego się przed referendarzem. W postępowaniu nieprocesowym skargę może wnieść jednak także ten zainteresowany, który nie był uczestnikiem; należy przyjąć, że może to uczynić w terminie tygodniowym od dnia, w którym dowiedział się o dokonaniu czynności. Na powyższych zasadach uprawnienie do wniesienia skargi przysługuje także prokuratorowi oraz Rzecznikowi Praw Obywatelskich (patrz art. 7 i 60 k.p.c., a także art. 14 pkt 4 w zw. z art. 1 ust. 2 i 3 ustawy z 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich, tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 14, poz. 147 ze zm.).

Z tytułu działalności referendarza sądowego zainteresowanej stronie przysługuje skarga na orzeczenie referendarza.
Skargę wnosi się do sądu, w którym działa ów referendarz. W tym wypadku sąd będzie działał jako sąd I instancji i nie będzie związany zarzutami skargi.
Orzeczenie sądu rozpoznającego skargę powinno uwzględniać rozstrzygnięcie o kosztach poniesionych zarówno w postępowaniu referendarskim, jak i w postępowaniu przed sądem.

Termin do wniesienia skargi wynosi tydzień i jest procesowym terminem ustawowym, który nie może być przez sędziego skrócony lub wydłużony. Istnieje jednak możliwość przywrócenie tego terminu na zasadach określonych w art. 168 i n. czyli jeżeli udowodnimy, że uchybienie terminu nastąpiło nie z naszej winy.
Gdy strona występuje bez adwokata, radcy prawnego lub rzecznika patentowego, konieczne jest pouczenie jej o dopuszczalności, terminie i sposobie wniesienia skargi w oparciu o art. 357 § 2.

Jak już wspominałem powyżej skargę wnosi się do sądu, w którym referendarz dokonał swoich czynności. Możliwe jest złożenie skargi bezpośrednio w sądzie albo przez oddanie jej w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego lub w inny sposób wskazany w ustawie (art. 165 § 2 i 3 w zw. z art. 13 § 2).

Skargę wniesioną po upływie terminu lub nieopłaconą sąd odrzuca postanowieniem, na które przysługuje zażalenie w trybie art. 394 § 1 oraz art. 518. Należy uznać, że odrzuceniu podlega także skarga niedopuszczalna, np. ze względu na brak substratu zaskarżenia.

W kolejnym wpisie przedstawię kilka wzorów skargi na czynności referendarza sądowego.

Jeszcze raz życzę miłej lektury i do następnego spotkania

Pozdrawiam