Szukaj na tym blogu

piątek, 4 listopada 2011

Zwolnienie z opłat sądowych oraz ustanowienie pełnomocnika z urzędu

Powszechnie przyjmuje się, że zwolnienie z kosztów dzieli się na następujące kategorie:
1. zwolnienie czysto ustawowe (art. 94-100)
2. zwolnienie na podstawie postanowienia sądu lub referendarza sądowego (art. 100-112, 118)
3. zwolnienie mieszane czyli na podstawie ustawy jaki i postanowienia sądu lub referendarza sądowego (113-117)

Ustawowe zwolnienie od kosztów sądowych może być częściowe (gdy dotyczy np. tylko opłat, ale już nie wydatków - art. 94 i 95) lub całkowite (gdy dotyczy zarówno opłat, jak i wydatków - art. 96). Zwolnienie podmiotów wymienionych w art. 96 ust. 1 od kosztów sądowych dotyczy zarówno opłat, jak i wydatków. Jest to ustawowe, podmiotowe, całkowite zwolnienie od kosztów sądowych (z pewnymi wyjątkami - art. 96 ust. 1 pkt 4).
Zwolnienie od kosztów dotyczy zarówno postępowania rozpoznawczego, jak i postępowania egzekucyjnego (art. 771 k.p.c.).

Aby uzyskać stosowne zwolnienie z obowiązku uiszczenia kosztów sądowych wnioskujący powinna złożyć stosowne oświadczenie, że nie jest w stanie ponieść ich bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Oświadczenie powinno obejmować dokładne dane o stanie rodzinnym, majątku i dochodach. Do wniosku należy dołączyć dokumenty stwierdzające stan materialny np. zaświadczenie o zarobkach, odcinek wypłaty renty czy emerytury. Najważniejsze jest aby wszelkie zaświadczenia były aktualne.

W przypadku gdy o zwolnienie z kosztów wniosek składa podmiot gospodarczy powinien on wykazać, że nie posiada dostatecznych środków na poniesienie kosztów sądowych np.za pomocą wyciągu z rachunku bankowego przy czym brak środków na rachunku nie może być krótkotrwały.
Wniosek o przyznanie zwolnienia od kosztów sądowych należy zgłosić na piśmie lub ustnie do protokołu w sądzie, w którym sprawa ma być wytoczona lub już się toczy.
Należy w tym miejscu zaznaczyć, iż złożenie wniosku nie jest równoznaczne ze zwolnieniem z kosztów gdyż sąd może zarządzić stosowne dochodzenie jeżeli na podstawie okoliczności sprawy lub oświadczeń strony przeciwnej, poweźmie wątpliwości co do stanu majątkowego strony domagającej się zwolnienia z kosztów sądowych lub z niego korzystającej.

Pełnomocnik z urzędu
Poza wnioskiem o zwolnienie z kosztów każda strona ma prawo zgłosić pisemnie lub ustnie wniosek o ustanowienie dla niej adwokata lub radcy prawnego (art. 117 § 1 i 2 k.p.c.). Sądem właściwym do rozpoznania wniosku jest sąd, w którym sprawa ma być wytoczona lub już się toczy (art. 117 § 2 k.p.c.). Sąd uwzględni wniosek, jeżeli udział adwokata lub radcy prawnego w sprawie uzna za potrzebny (np. sprawa jest skomplikowana, strona jest nieporadna). Postanowienie o ustanowieniu adwokata lub radcy prawnego nie podlega zaskarżeniu, tym samym zgodnie z treścią art. 357 § 1 i 2 k.p.c., należy pamiętać, że doręczone zostanie bez uzasadnienia, natomiast postanowienie o odmowie ustanowienia adwokata (radcy prawnego) sąd doręczy z uzasadnieniem, gdyż jest ono zaskarżalne zażaleniem (art. 394 § 1 pkt 2 k.p.c.).

Postępowanie o ustanowieniu albo odmowie ustanowienia adwokata lub radcy prawnego w myśl art. 123 § 2 k.p.c. może wydać także referendarz sądowy. Na postanowienie referendarza sądowego przysługuje skarga (art. 398[22] § 1 w zw. z art. 394 § 1 pkt 2 k.p.c.).

Uwzględnienie wniosku o ustanowienie adwokata (radcy prawnego)
W tym przypadku sąd zwraca się do właściwej okręgowej rady adwokackiej lub okręgowej izby radców prawnych o wyznaczenie adwokata (radcy prawnego) i powiadomienie o tym sądu. Wskazane organy samorządu adwokackiego i radcowskiego powinny niezwłocznie wskazać adwokata (radcę prawnego) i powiadomić o tym sąd. Ustanowienie adwokata (radcy prawnego) jest równoznaczne z udzieleniem pełnomocnictwa procesowego. Strona, dla której ustanowiono adwokata z urzędu, może - stosownie do art. 94 § 1 w zw. z art. 118 k.p.c. - wypowiedzieć temu adwokatowi pełnomocnictwo procesowe (postanowienie SN z 3 czerwca 1976 r., III CRN 64/76, LexPolonica nr 312999).

Odmowa ustanowienia dla strony adwokata (radcy prawnego) z urzędu
Odmowa sądu ustanowienia obrońcy z urzędu nie usprawiedliwia zarzutu nieważności postępowania wskutek pozbawienia strony możności obrony swych praw. Nieważność postępowania z powodu pozbawienia strony możliwości obrony swych praw zachodzi bowiem wówczas, gdy strona wbrew swojej woli została faktycznie pozbawiona możności działania. Samo więc złożenie przez stronę wniosku o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego nie obliguje sądu do jego uwzględnienia. Wniosek taki podlega uwzględnieniu wówczas, gdy w ocenie sądu udział profesjonalnego pełnomocnika procesowego jest potrzebny (art. 117 § 4 k.p.c.). Sytuacja taka może zachodzić wtedy, gdy nieporadność strony prowadzi do tego, że przy faktycznym lub prawnym skomplikowaniu sprawy nie jest ona w stanie wykorzystać prawnych możliwości prawidłowego jej prowadzenia.

Cofnięcie ustanowienia
W przypadku gdy sąd stwierdzi, że okoliczności, na podstawie których został ustanowiony dla strony pełnomocnik, nie istniały lub przestały istnieć, wyda wówczas postanowienie o cofnięciu ustanowienia adwokata lub radcy prawnego, a gdyby okazało się, że strona podała świadomie nieprawdziwe okoliczności, sąd powinien skazać taką stronę na grzywnę w kwocie do 5 tysięcy zł (art. 163 § 1 k.p.c.). Referendarzowi sądowemu nie przysługują kompetencje ani do cofnięcia ustanowienia adwokata lub radcy prawnego, ani do skazania strony na grzywnę.

WZÓR

Warszawa, dnia …………… r.

Sąd Rejonowy
dla Warszawy-Śródmieście
Wydział I Cywilny
w Warszawie


Powód: ……………………
Pozwany: ………………………
Sygn. akt ………………
Wartość przedmiotu sporu: ……………… zł

Wniosek powoda
o zwolnienie z kosztów sądowych i ustanowienie adwokata z urzędu

Wnoszę o:
zwolnienie mnie z kosztów sądowych i ustanowienie dla mnie adwokata w sprawie przeciwko ………………… o zapłatę kwoty …………….. zł.

Uzasadnienie
W celu wykazania przesłanek z wynikających z art. 102 u.k.s.c. składam oświadczenie następującej treści:
Postępowanie wszczęte przeciwko stronie pozwanej o zasądzenie zadośćuczynienia pieniężnego i naprawienie szkód, jakich doznałem w wypadku komunikacyjnym, wiąże się z obowiązkiem ponoszenia kosztów sądowych.

Z uwagi na moją trudną sytuację materialną nie jestem w stanie ponieść tych wydatków bez uszczerbku dla domowego budżetu koniecznych dla utrzymania siebie i mojej żony. Obecne dochody rodziny pochodzą wyłącznie z mojej skromnej renty i wynoszą …………… zł. Wraz z małżonką nie posiadam innych dochodów, z których mógłbym ponieść należne koszty sądowe.

W wyniku wypadku została ograniczona moja zdolność do samodzielnego poruszania się. Skomplikowany charakter sprawy, mój wiek (…… lata) oraz stan zdrowia, stwierdzony załączonym zaświadczeniem lekarskim, wymagają pomocy adwokata przy prowadzeniu sprawy.
Załączone oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku i dochodach jest pełne i niczego w nim nie pominąłem.
W tych warunkach wniosek mój jest uzasadniony.
…………………………………
Załączniki:
1) oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania,
2) zaświadczenie lekarskie.



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz